اعتراض به رأی دادگاه (روش فوق العاده)
rnهمان‌طور که گفتیم روش فوق العاده یک روش اعتراضی است که در موارد خاصی که قانون آن را مجاز دانسته امکان‌پذیر است. این روش شامل سه مورد فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض شخص ثالث است.
روش فرجام‌خواهی: روش فرجام‌خواهی روشی است که دیوان عالی کشور در آن نقش دارد. این دیوان بررسی‌کننده رأی صادر شده از دادگاه است. در واقع این دیوان بررسی می‌کند که آیا حکم صادرشده مطابق با مقررات و قوانین شرعی است یا خیر. بعد از بررسی کامل، آن را تأیید و یا نقض می‌کند. اگر رأی را نقض کرد پرونده را مجدداً به دادگاه رأی‌دهنده می‌فرستد تا مجدداً به آن رسیدگی شود. طبق ماده ۳۹۷ زمان درخواست فرجام‌خواهی برای ساکنین کشور ۲۰ روز و برای افراد خارج از ایران ۲ ماه اعلام شده است.
بر طبق ماده ۴۲۷ قانون دادرسی کیفری هم به همین ترتیب است و قابل فرجام خواهی است. مهلت فرجام‌خواهی پرونده‌های کیفری هم همانند دیگر روش های اعتراض، برای ساکنین ایران ۲۰ روز و برای خارجی‌ها ۲ ماه است.
روش اعتراض شخص ثالث: همان‌طور که مشخص است رأی دادگاه در مورد طرفین دعوا صادر می‌شود اما گاهی برای شخص ثالث هم اثراتی دارد. طبق ماه ۴۱۷ آیین دادرسی مدنی اگر رأی صادر شده از دادگاه به صورتی باشد که به شخص ثالث هم خللی وارد شود، در صورتی که آن شخص دخالتی در دعوا نداشته باشد می‌تواند به رأی دادگاه اعتراض کند. بنابراین کسی که حقوقش طبق رأی صادر شده تحت تأثیر قرار بگیرد می‌تواند نسبت به آن حکم اعتراض خود را وارد کند. این اعتراض به دو شکل ثالث اصلی و ثالث طاری قابل مطرح شدن می‌باشد.
روش اعاده دادرسی: اعاده دادرسی یکی از روش‌های اعتراض فوق العاده است که طبق آن همان دادگاهی که رأی را صادر کرده است بر طبق شرایط خاصی که در قانون بیان شده، دوباره آن را مورد بررسی قرار دهد. برای مثال، زمانی که بعد از رأی صادرشده از دادگاه، مدارک جدیدی ارائه شود که بی‌گناهی فرد محکوم شده را ثابت کند، فرد تقاضای اعاده دادرسی می‌کند. در این صورت دادگاه موظف است دوباره به پرونده رسیدگی کند و رأی جدیدی را صادر کند. طبق قانون ۴۲۷ آیین دادرسی مدنی مهلت دادخواست اعاده دادرسی برای ساکنین ایران ۲۰ روز و برای افراد خارج از کشور ۲ ماه است.
در ماده ۴۷۴ و ۴۷۷ قانون دادرسی کیفری، موارد اعاده دادرسی کیفری بیان شده است. ماده ۴۷۷ مربوط به خلاف شرع بودن حکم صادرشده است. اگر رئیس قوه قضائیه رأیی که صادر شده را خلاف شرع تشخیص دهد، پرونده را به دیوان عالی کشور می‌فرستد تا در شعبه خاصی که تحت نظر رئیس قوه قضائیه است رسیدگی شود. طبق ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری، وکیل یا نماینده قانونی شخص می‌تواند در دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی بدهد. البته در صورت غیبت یا فوت فرد محکوم شده، دادستان کل کشور و دادستان مجری حکم می‌توانند این درخواست را به دیوان عالی کشور صادر کنند.
rn
آموزش نوشتن متن اعتراض‌نامه علیه نظر دادگاه
rnشخصی که درخواست اعتراض دارد در اولین قدم باید دادخواست خود را به صورت الکترونیکی ثبت کند. این دادخواست در دفاتر خدمات قضایی قابل ثبت شدن است. در متن اعتراض‌نامه باید مشخصات کامل محکوم له و محکوم علیه ذکر شود. محکوم علیه هم باید دلایل اعتراض خود را به صورت کامل در اعتراض‌نامه مطرح نماید. سپس دادخواست اعتراض به دادگاه صالح فرستاده می‌شود. دادگاهی که رأی نهایی را صادر کرده بود متن اعتراض‌نامه را بررسی می‌کند و اگر قابل قبول بود رأی جدید را صادر می‌کند.
rn